Tất cả các bậc cha mẹ đều từng phải vật lộn với những đứa trẻ bướng bỉnh, không chịu vâng lời trong quá trình nuôi dạy con cái. Ba mẹ cần thiết lập các quy tắc rõ ràng và cụ thể cho trẻ từ nhỏ. Cảnh báo con bạn về hậu quả nếu chúng không vâng lời. Và nếu cần thiết, áp đặt những hình phạt cho hành vi sai trái của chúng. Những khiển trách, hình phạt đó có thể giúp sửa chữa hành vi sai trái trong thời điểm hiện tại. Nhưng bạn cũng nên khuyến khích chồng bằng lời khen ngợi và các phần thưởng nhỏ. Sau đây cùng BSUC bỏ túi ngay 3 phương pháp giúp khiến con bạn vâng lời:
3 phương pháp khiến con bạn vâng lời
Phương pháp 1: Khiến trẻ nhỏ lắng nghe
1. Giao tiếp bằng mắt và yêu cầu phản hồi ngay
Khi trẻ nhỏ đang mải chơi, chúng có xu hướng bỏ qua, phớt lờ lời người lớn. Nếu chúng không chịu lắng nghe khi bạn sai chúng làm gì, thì có thể chúng đã không để ý nghe thấy. Thay vì hét toáng khắp nhà, hãy ngồi xuống ngang tầm nhìn trẻ, nhìn thẳng vào mắt chúng và đưa ra yêu cầu của bạn.
Giao tiếp bằng mắt khiến trẻ vâng lời
Ví dụ: Bố hoặc mẹ ngồi xuống cạnh con và bảo: “Đã đến giờ ăn trưa rồi, con nhanh đi rửa tay rồi vào ăn nào!”
Hãy thử nêu 1 hướng dẫn mỗi lần. Yêu cầu trẻ lặp lại những gì bạn đã nói với chúng. Điều này có thể khuyến khích họ lắng nghe và phản hồi nhanh chóng, tích cực.
2. Tích cực khen ngợi con khi chúng ngoan ngoãn vâng lời
Thông thường, lời khen ngợi tán thưởng là cách hiệu quả hơn để thúc đẩy hành vi tốt hơn là chỉ áp đặt các hình phạt. Hãy cảm ơn và khen ngợi con vì đã ngoan ngoãn nghe lời khi có cơ hội. Bạn cũng có thể có những phần thưởng nhỏ. Chẳng hạn như đồ chơi hoặc đồ ngọt để thưởng cho trẻ khi vâng lời.
Tích cực khen ngợi, tặng món quà nhỏ cho con khi chúng hoàn thành xong nhiệm vụ được giao
Bảng khen thưởng cũng rất hữu ích trong việc thúc đẩy hành vi tốt. Chẳng hạn mỗi khi chúng có nhiệm vụ đi đổ rác hãy gắn một ngôi sao vàng lên lịch cho mỗi ngày chúng làm việc đó mà không cần sai bảo. Bạn đưa ra lời hứa rằng sau một tuần sao vàng. Khi ấy con sẽ nhận được một món đồ chơi nhỏ mà con thích. Như vậy sẽ thúc đẩy tinh thần tự giác làm việc nhà hay học tập cho trẻ.
3. Đưa ra những mệnh lệnh ngắn gọn, đơn giản thay vì những bài giảng dài dòng
Bạn có thể biết rất rõ rằng trẻ em sẽ bỏ qua những bài phát biểu dài dòng. VÌ chúng coi đây là sự càm nhàm và phiền toái. Hãy thử chỉ sử dụng 1 hoặc 2 cụm từ khi bạn phải ra lệnh, nhắc nhở con về công việc vặt. Hoặc chuyển hướng hành vi của chúng.
Những yêu cầu dài dòng chỉ khiến trẻ thêm khó chịu và coi ba mẹ là phiền phức
Ví dụ: thay vì dành ra 5 hoặc 10 phút để mô tả việc trẻ không bao giờ đánh răng trước khi ngủ, hãy nói: “Đánh răng ngay!”. Nếu họ phải cất đĩa sạch ra khỏi máy rửa chén, chỉ cần nói “Đĩa!” thay vì giảng dạy họ về cách làm việc nhà mà không được hỏi.
Lưu ý rằng giải thích ngắn gọn sẽ hữu ích khi giới thiệu các quy tắc. Khi bạn ra lệnh hoặc nhắc nhở con làm điều gì đó, hãy thử chỉ nói 1 hoặc 2 từ chính.
4. Hãy thử biến nhiệm vụ nhà thành trò chơi
Biến nhiệm vụ thành một thử thách hoặc trò chơi có thể là một cách hiệu quả để khiến những đứa trẻ bướng bỉnh tuân theo chỉ dẫn. Nếu con bạn không bao giờ cất đồ chơi đi sau khi chơi xong, hãy thử hẹn giờ và thách trẻ chơi cất nhanh trong thời gian đó.
Biến nhiệm vụ thành trò chơi để kích thích tính hiếu thắng, chủ động làm của trẻ
Hãy nói, “Cá là con không thể cất hết những đồ chơi này trước khi chuông kêu!” hoặc “Hãy thử xem con có thể cất được bao nhiêu đồ chơi chỉ trong 2 phút!” Khi kết thúc thử thách, hãy trao cho các em một giải thưởng nhỏ. Điều này sẽ khuyến khích các em tiếp tục hăng hái chơi “trò chơi” dọn dẹp sau này.
5. Thể hiện sự đồng cảm thay vì la mắng họ ngừng khóc
Nếu con bạn không lắng nghe vì chúng đang nổi cơn thịnh nộ, việc chỉ la mắng chúng dừng lại sẽ không giúp ích gì. Cố gắng xoa dịu họ cho đến khi con chịu im lặng để lắng nghe bạn nói. Sau đó đồng cảm với chúng và giúp bày tỏ sự thất vọng bằng lời nói.
Giả sử con bạn la hét vì bị anh chị em lấy mất đồ chơi. Nói điều gì đó đồng cảm, chẳng hạn như “Chà, chắc con buồn lắm” thay vì “Đừng khóc nữa! Không có gì để khóc vì việc cỏn con này cả.”
Ba mẹ nên thể hiện sự đồng cảm thay vì la mắng họ ngừng khóc
Sau khi đáp lại sự thất vọng của chúng, hãy an ủi bằng cách hỏi tại sao chúng lại buồn thế. Hãy nhẹ nhàng hỏi con: “Con muốn chúng ta giải quyết vấn đề này như nào?” và cùng nhau tìm ra giải pháp. Ví dụ: Nếu anh chị em tranh giành đồ chơi của nhau, ba mẹ có thể tập hợp chúng lại và cho chúng chơi lần lượt trong 5 phút. Hoặc để giải quyết triệt để, bạn có thể đề nghị ôm chúng hoặc cho con thời gian ở một mình.
Phương pháp 2: Đối phó với 1 thiếu niên bướng bỉnh
1. Đặt quy tắc rõ ràng và thương lượng chi tiết với con bạn
Thanh thiếu niên tuân theo các quy tắc một cách nhất quán hơn khi chúng có cơ hội nói lên ý kiến của mình. Ba mẹ hoàn toàn nên đặt ra các quy tắc, nhưng hãy để con bạn đưa ra quyết định về cách thức và thời điểm đạt được mục tiêu của mình.
Ví dụ: đảm bảo rằng chúng học tập và dọn dẹp phòng của mình, nhưng cho phép chúng hoàn thành những nhiệm vụ này trong một thời gian nhất định thay vì ngay trong lúc này. Hãy nói, “Con phải dọn phòng vào mỗi cuối tuần đó nhé!”
2. Làm tấm gương mẫu mực cho con học theo
Có vẻ như đây là điều ít được chú ý, những thanh thiếu niên thậm chí còn nhìn vào tấm gương của ba mẹ chúng nhiều hơn những người khác. Nếu bạn không tuân theo các quy tắc tương tự bạn đã đề ra, bạn đang nói với con mình rằng chúng cũng có thể vi phạm các quy tắc đó.
Ba mẹ chính là tấm gương mẫu mực nhất cho con học theo
Ví dụ: nếu bạn không muốn con mình chơi điện thoại trong bữa tối, hãy nhớ cất điện thoại của bạn đi.
Ngay cả khi con bạn tỏ ra thách thức và thô lỗ, hãy tránh phản ứng bộc trực theo cảm xúc. Đừng la hét hoặc khóc lóc vì con bạn có thể coi đây là một cách để thu hút sự chú ý của bạn. Hoặc chúng có thể lợi dụng điều đó để thao túng bạn. Thay vào đó, hãy bình tĩnh và thể hiện sự thất vọng của bạn.
3. Khen ngợi con bạn mỗi khi chúng làm tốt
Lời tán thưởng, khen ngợi giúp cải thiện lòng tự trọng của thanh thiếu niên và khuyến khích chúng hành động phù hợp hơn. Cảm ơn con bạn khi chúng làm một số việc nhà và cho chúng biết khi bạn vô cùng tự hào về chúng.
Ví dụ, nếu con bạn rửa bát, hãy nói: “Cảm ơn con nhiều. Điều đó đã giúp ích rất nhiều cho mẹ”. Nếu con bạn đạt điểm cao, hãy khen ngợi: “Mẹ thực sự tự hào về con. Mẹ biết con đã học rất chăm chỉ và điều đó đã được đền đáp.”
Biến những hậu quả tự nhiên, hợp lý thành công cụ kỷ luật cốt lõi của bạn. Vì sắp trở thành thanh niên nên con bạn phải học cách tự chịu trách nhiệm về hành động của mình. Đương nhiên những hình phạt ấy không gây nguy hiểm cho sức khỏe cho trẻ. Hậu quả của việc không vâng lời sẽ phản ánh điều gì sẽ xảy ra nếu các bé làm điều sai khi trưởng thành.
Khen ngợi con bạn mỗi khi chúng làm tốt
Giả sử con bạn sử dụng điện thoại trong giờ học để chơi trò chơi. Hãy tịch thu điện thoại của con, chỉ cho sử dụng điện thoại bàn để gọi điện. Vì vậy nếu con cần dùng điện thoại để truy cập bài giảng, con phải đi mượn bạn bè hoặc mượn máy tính. Bạn cũng có thể hạ cấp gói điện thoại di động của họ để xóa quyền truy cập web và nhắn tin hoặc mua cho họ một chiếc điện thoại không có những tính năng này.
4. Đảm bảo sức khỏe tinh thần cho trẻ:
Đảm bảo con bạn ăn và ngủ đủ giấc. Thanh thiếu niên cần thức ăn để thúc đẩy tốc độ tăng trưởng vượt bậc của mình. Và chúng hiếm khi ngủ đủ 9 đến 10 giờ mỗi đêm như khuyến nghị. Nếu con bạn có biểu hiện cáu kỉnh, rất có thể chúng không ngủ đủ giấc hoặc thiếu calo.
Hãy chắc chắn rằng trẻ có một bữa sáng lành mạnh trước khi đến trường, như sữa chua Hy Lạp với trái cây hoặc ngũ cốc tăng cường.
Khuyến khích các em chọn những món bổ dưỡng tại căng tin và giúp các trẻ chuẩn bị bữa trưa và bữa tối lành mạnh bên ngoài trường học. Nhờ họ giúp bạn nấu bữa tối và dạy họ (hoặc cùng nhau học) cách chuẩn bị những bữa ăn lành mạnh.
Hãy cố gắng hết sức để đảm bảo con bạn có thói quan đi ngủ càng sớm càng tốt. Và thường xuyên ngồi lại trò chuyện về tầm quan trọng của thói quen ăn ngủ hợp lý cho con hiểu.
1. Giải thích các quy tắc rõ ràng, chính xác cho con
Thay vì những quy tắc mơ hồ, chẳng hạn như “Hãy tử tế”, hãy đặt ra những quy tắc cụ thể, chẳng hạn như “Không nói leo. Hãy chờ tới lượt nói của con.” Ngoài ra, việc đưa ra quy tắc tiêu cực (“Đừng ngắt lời”). Sau đó là hướng dẫn tích cực (“Chờ đến lượt nói”) sẽ giúp con bạn biết chính xác loại hành vi mà bạn mong đợi.
Các ví dụ khác chẳng hạn như “Chơi cẩn thận, tránh bị thương nhé con” và “Đừng la hét trong nhà. Vào phòng con chơi thoải mái đi”. Hãy chắc chắn rằng trẻ hiểu trước những hậu quả sẽ xảy ra. Nếu chúng cư xử không đúng mực, hãy chấp nhận những hậu quả này.
2. Ba và mẹ cần thống nhất các quy tắc chung cho con
Các quy tắc nhất quán là điều cần thiết. Vì vậy hãy đảm bảo rằng bạn và bất kỳ người cùng làm cha mẹ nào đều hành động thống nhất. Nếu bạn và những cha mẹ khác đưa ra các quy tắc khác nhau. Hãy cố gắng đạt được thỏa hiệp với nhau.
Ba và mẹ cần thống nhất các quy tắc chung cho con
Ví dụ: giả sử bạn làm việc ca đêm vài ngày một tuần. Khi bạn đi làm, chồng bạn để con bạn thức khuya. Mẹ cần nói chuyện rõ với ba bằng, “Các quy tắc của chúng ta cần phải rõ ràng và nhất quán, và thói quen ngủ cố định cho con mình thực sự quan trọng. Nếu chúng ta không cùng quan điểm, bọn trẻ sẽ không tuân theo các quy tắc của chúng ta.”
Sự nhất quán là rất quan trọng đối với trẻ em khi chúng lớn lên. Nói chuyện với cha/mẹ còn lại của đứa trẻ và giải thích sự nhất quán giúp tránh nhầm lẫn cho trẻ.
3. Đưa ra không quá 2 đến 3 quy tắc mới cùng một lúc
Trẻ mới biết đi và trẻ học mẫu giáo sẽ gặp khó khăn khi học quá nhiều quy tắc cùng một lúc. Giải thích 2 hoặc 3 quy tắc và áp dụng chúng thường xuyên trong 1 đến 2 tuần. Sau đó đưa ra các quy tắc bổ sung khi bạn thấy rằng chúng đã đủ hiểu bộ đầu tiên.
Quy tắc rơi vào 3 mức độ ưu tiên. An toàn là trên hết. Tiếp theo là các quy tắc không gây hại cho người và tài sản. Thứ 3 đó là các quy tắc liên quan đến hành vi lịch sự, tôn trọng.
4. Hãy để con bạn tự rút ra bài học sau những lần mắc sai lầm
Nhiều hành vi không mong muốn có thể gây ra những điều tồi tệ. Và chính những hậu quả tự nhiên này là bài học giá trị. Hậu quả tự nhiên giúp trẻ nhỏ tự tìm hiểu về nguyên nhân và hậu quả. Đồng thời dạy cho thiếu niên cách đưa ra những quyết định có trách nhiệm hơn.
Ví dụ: Nếu trẻ nhỏ làm vỡ một món đồ chơi, đừng đổi hay mua mới. Chúng sẽ biết rằng chúng sẽ không có gì để chơi nếu làm vỡ đồ chơi của mình.
Hậu quả tự nhiên không bao giờ nên gây nguy hiểm cho sức khỏe hoặc sự an toàn của trẻ. Đừng để chúng cầm kéo, que, gậy chạy khắp nơi để dạy cho chúng một bài học. Hay đổ thức ăn đi chỉ vì chúng không rửa tay trước bữa ăn.
5. Đề ra những hình phạt hợp lý nếu cần thiết
Đôi khi, hành vi sai trái không gây ra hậu quả quá nghiêm trọng. Trong những trường hợp này, bạn sẽ phải tự mình áp đặt các hậu quả. Chẳng hạn như phạt tạm dừng hoặc cho con làm thêm việc nhà.
Ví dụ: Nếu con bạn lấy trộm đồ chơi của anh chị em hoặc bạn bè. Hãy yêu cầu chúng viết một lá thư xin lỗi và làm việc nhà để đền bù.
Giải quyết bất hòa giữa anh chị em một cách triệt để là rất cần thiết
Khi bạn phạt con mình, hãy đặt chúng ngồi xuống một “chiếc ghế hình phạt”. Đồng thời giả vờ hoàn toàn phớt lờ chúng và đảm bảo rằng chúng không thể tiếp cận bất kỳ hình thức giải trí nào. Đừng gửi chúng vào phòng. Vì chúng sẽ có thể động vào đồ chơi, trò chơi và đồ đạc thú vị khác của mình.
Luôn giải thích cho con bạn biết hậu quả của sự lựa chọn mà chúng đã đưa ra là như thế nào. Thảo luận về lựa chọn tốt hơn sẽ là gì và làm thế nào con có thể tránh được hậu quả này. Như vậy, từ lần sau, con sẽ ngoan vâng lời ba mẹ hơn vì chúng thấy sợ bị phạt như trước đó.
10+ mẫu bàn ghế thông minh chống gù cho trẻ tốt nhất năm 2024
Tạm kết
Trên đây là những phương pháp mà BSUC thấy hiệu quả nhất cho các ba mẹ trong việc giáo dục trẻ vâng lời mình hơn. Các phụ huynh hãy áp dụng thử một số cách mà mình coi là phù hợp với tính cách của trẻ nhà bạn nhất. Theo dõi các bài viết của chúng tôi để biết thêm các mẹo, phương pháp dạy con hay và hiệu quả nhé!
Liên hệ ngay với BSUC thông qua HOTLINE: 0988 62 69 62 để được đội ngũ nhân viên tư vấn và hỗ trợ nhiệt tình!
